Oorsprong van koffie
Ontdek de rijke geschiedenis van koffie
5
MINUTEN
Koffie is onmisbaar in ons drukke leven, een bron van inspiratie en verkwikking die lichaam en geest wakker schudt voor de dag die komen gaat. Maar het is zoveel meer dan dat; het is een wereldwijde culturele kracht en nog steeds even geliefd. Maar waar komt koffie eigenlijk vandaan en hoe is die zo populair geworden? Lees de geschiedenis van koffie voor meer informatie.
De legende van de oorsprong van koffie begint in Ethiopië
Ethiopië wordt algemeen beschouwd als het epicentrum waar koffie vandaan komt. Als je ooit "koffiegeschiedenis" hebt gegoogled, dan ben je vast het beroemde verhaal tegengekomen over hoe koffie rond 800 n.Chr. in Ethiopië werd ontdekt door Kaldi, een Ethiopische geitenhoeder.
Hij liep naar zijn geiten en zag dat ze zich heel vreemd gedroegen. Ze waren energiek en opgewonden nadat ze wat bessen van een boom hadden gegeten. Dus probeerde hij de bessen zelf en nadat ook hij zich opgewekt en alert voelde, bracht Kaldi deze bessen naar een monnik. De monniken riepen dat het het werk van de duivel was en gooiden de bessen in het vuur. Daarbij kwam een prachtig, hemels aroma vrij en de bessen werden snel uit het vuur geharkt en vermalen. De monniken realiseerden zich dat ze een fout hadden gemaakt en deden de bessen in een kruik en overgoten ze met heet water om ze te bewaren. De monniken gingen dit heerlijke nieuwe brouwsel drinken, om zich vervolgens te realiseren dat het hen hielp wakker te blijven tijdens de nachtelijke diensten en gebeden. Natuurlijk is dit waarschijnlijk slechts een prachtige legende en ligt de geschiedenis van koffie waarschijnlijk meer bij de nomadische Oromo/Galla-volkeren van Ethiopië en Noord-Kenia.
Of begint de koffiegeschiedenis in Jemen?
Er zijn ook een paar bekende verhalen over de bijdrage van Jemen aan de ontdekking van koffie. De beroemdste legende uit Jemen over de oorsprong van koffie heeft een kleine twist op het Ethiopische verhaal. Een Jemenitische soefi reisde door Ethiopië voor spirituele zaken. Hij kwam een paar zeer energieke en enthousiaste vogels tegen die de vruchten hadden gegeten van een plant die nu bekend staat als de koffieplant. Uitgeput van zijn reis besloot hij deze bessen zelf te proberen en hij merkte dat ze ook bij hem een energie los maakten. Over het algemeen wordt echter aangenomen dat koffiebonen oorspronkelijk van Ethiopië naar Jemen werden geëxporteerd. Jemenitische handelaren brachten later koffieplanten mee naar hun thuisland en begonnen ze daar te verbouwen.
s Werelds eerste koffiehuis opende in 1475 in Constantinopel, nu bekend als Istanbul. Bezoekers gingen met elkaar in gesprek, roddelden en haalden het laatste nieuws in terwijl ze genoten van hun favoriete koffie.
Het woord verspreidde zich snel
Men denkt dat koffie oorspronkelijk uit Ethiopië komt, maar men denkt ook dat het in de 15e eeuw over de Rode zee naar Jemen kwam. Daarna werd het geteeld in het Jemenitische district van Arabië en tegen de 16e eeuw was het bekend in Perzië, Egypte, Syrië en Turkije. Het was immens populair vanwege zijn kwaliteiten om de alertheid en wakkerheid te verbeteren, waardoor mensen meer tijd konden besteden aan spirituele zaken en bidden.
De eerste koffiezaak ter wereld
Het eerste koffiehuis ter wereld werd in 1475 geopend in Constantinopel, dat nu Istanbul heet. Koffie werd thuis gedronken als onderdeel van de dagelijkse routine, maar ook om gastvrijheid te tonen aan gasten. Buitenshuis bezochten mensen koffiehuizen om niet alleen koffie te drinken, maar ook om met elkaar te praten, naar muziek te luisteren, naar artiesten te kijken, te schaken, te roddelen en bij te praten. Zonder de moderne technologieën van tegenwoordig werden koffiehuizen al snel het epicentrum voor het uitwisselen en verzamelen van informatie. Ze werden vaak de "scholen van de wijzen" genoemd. En met duizenden pelgrims die Mekka elk jaar vanuit de hele wereld bezochten, begon de kennis over deze "wijn van Arabië", zoals het al snel bekend werd, zich te verspreiden.
Over naar Europa
Dan begint de loop van de koffiegeschiedenis te veranderen. Deze exotische drank zorgde voor opschudding bij Europese reizigers en de geschiedenis is gevuld met fascinerende verhalen en intriges. Tegen de 17e eeuw had koffie zijn weg gevonden naar Europa en het werd steeds populairder op het hele continent.
De Europese koffiegeschiedenis begint in Italië, waar het werd geïmporteerd uit het Ottomaanse Rijk. Vooral Venetiaanse kooplieden droegen bij aan de wijdverspreide populariteit van koffie in Europese regio's en in 1645 werd in Venetië het allereerste Europese koffiehuis geopend. Koffie drinken werd een groot goed, vooral voor rijke mensen.
Door de Nederlandse Oost-Indische Compagnie en de Britse Oost-Indische Compagnie werd koffie ook erg populair in Engeland. Het eerste koffiehuis in Engeland werd in Oxford geopend in 1651 en vele andere volgden snel, vooral in Londen. Koffiehuizen waren uitsluitend bedoeld voor mannen, waar ze zaken en nieuws konden bespreken en sociale contacten konden leggen. Er wordt gezegd dat veel zakelijke ondernemingen en ideeën begonnen in Londense koffiehuizen.
Koffie komt aan in Parijs
Koffie werd in 1669 geïntroduceerd in Parijs, Frankrijk door Suleyman Aga, de ambassadeur aan het hof van koning Lodewijk XIV van Frankrijk. Hij had zakken koffie bij zich die werden omschreven als een "magische drank". Slechts twee jaar later, in 1671, opende een Armeniër met de naam Pascal een koffiekraam op de jaarmarkt van St. Germain. Bezoekers leerden al snel op zoek te gaan naar de "petit noir", een naam die nog steeds voortleeft. Dit was het begin van de Parijse koffiehuizen, die natuurlijk de inspiratie vormden voor koffiehuizen in heel Frankrijk.
In de daaropvolgende 30 jaar werd koffie een cultureel basisproduct in Oostenrijk, Duitsland, Spanje en de rest van Europa. Het was echter moeilijk om koffie te verbouwen in Europa vanwege het van nature koudere klimaat. Europese handelaren zouden later elders koffie gaan verbouwen.
De groei van de populariteit van koffie in Azië
Rond 1600 kwamen de meeste koffiebonen uit Jemen. Koffiebonen stonden onder streng toezicht en degenen in machtsposities deden er alles aan om ervoor te zorgen dat vruchtbare bonen niet elders konden worden verbouwd. Baba Budan, een Islamitische pelgrim, stond echter op het punt om de koffiegeschiedenis voorgoed te veranderen. Hij verliet Mekka om in 1600 terug te keren naar India en smokkelde een handvol koffiebonen mee. Met de hulp van Britse kolonisten zouden dit de pitten worden van 's werelds eerste commerciële koffie-industrie buiten Afrika en Arabië, die vandaag de dag nog steeds koffie produceert.
Eind 1600 werd koffie voor het eerst in Indonesië geïntroduceerd door Nederlandse handelaren, en in de daaropvolgende eeuw zou het zijn weg vinden naar tientallen van de vele eilanden van Indonesië, zoals Sulawesi, Sumatra, Java en Bali. Gedurende een korte periode behoorden verschillende Indonesische eilanden tot de top van de koffieproducenten in de wereld.
Rond 1800 verbouwden Franse kolonisten koffie in Thailand, Vietnam, Cambodja en Laos. De Nederlanders kregen eindelijk toestemming om koffie te verbouwen in de tweede helft van de 17e eeuw en hadden ze succes met hun inspanningen op het eiland Java, in wat nu bekend staat als Indonesië. De planten bloeiden en de Nederlanders begonnen een belangrijke rol te spelen in de koffiehandel.
De Atlantische Oceaan oversteken - de oorsprong van koffie in de Nieuwe Wereld
De stichter van de kolonie Virginia, kapitein John Smith, introduceerde koffie bij de andere kolonisten van Jamestown in 1607. Het werd in het begin echter niet goed ontvangen en thee had veel meer de voorkeur. In 1670 kreeg Dorothy Jones als eerste in Boston een vergunning om koffie te verkopen. Tegen het midden van de 17e eeuw werden veel tavernes ook wel koffiehuizen genoemd, maar thee was nog steeds de favoriete drank. Pas toen een opstand tegen Groot-Brittannië ervoor zorgde dat alle thee in zee werd gegooid en het als onpatriottisch werd beschouwd om het nog langer te drinken, werd koffie steeds populairder.
Het hete, tropische weer van de Nieuwe Wereld werd gezien als een nieuw ideaal voor de koffieteelt en koffieplantages verspreidden zich snel over heel Midden-Amerika, met de eerste koffieoogst in 1726. Latijns-Amerikaanse landen hebben ook ideale omstandigheden voor de koffieteelt, met een goede balans tussen zon en regen, hoge en vochtige temperaturen en rijke grond. Tegen het midden van de 18e eeuw groeiden Latijns-Amerikaanse landen uit tot enkele van de belangrijkste koffieproducenten, waarbij uitgestrekte tropische bossen werden gekapt voor de plantages. Tegenwoordig is Brazilië de grootste koffieproducent ter wereld.
We hopen dat je het leuk vond om meer te leren over de rijke geschiedenis van koffie, die elke dag miljoenen mensen over de hele wereld blijft verkwikken en inspireren. Op zoek naar meer koffie-inspiratie? Ontdek 16 koffiefeitjes om je dag op te vrolijken of verken de wereld van koffie proeven.
Favorieten van de gemeenschap
Ontdek een aantal van de leukste artikelen van de hele site
